[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.na imprezy kulturalne, do muzeów itp.37 Tablica 3.Zróżnicowanie kulturalne między miastem a wsią - wybranewskazniki1990 1995 2000Wyszczególnienie miasto wieś miasto wieś miasto wieśLudność przypadająca na pu-4 030 663 5 807 1 500 9 400 5 322bliczną bibliotekęMiejsca w czytelniach na 10002,16 4,26 2,11 3,96 2,25 3,87ludności3 233 4 139 3 268 3 983 2 055 1 458Księgozbiór w woluminach4 258 3 758 4 708 3 056 2 770 1 040Wypożyczenia w woluminachMiejsca w kinach na 100014,1 2,7 8,6 0,6 9,1 0,6ludnościWidzowie w kinach w ciągu1289 169 939 16 864 17roku na 1000 ludnościyródło: Kultura 2000, op.cit.s.LXVII.Częstotliwość korzystania z instytucji kultury i ich zasobów (te-atrów, oper, filharmonii, muzeów itp.) jest bez wątpienia większaw mieście, chociażby ze względu na łatwiejszy do nich dostęp.Po-nadto istotne są tu różnice w hierarchiach potrzeb i nawykach korzy-stania z kultury mieszkańców wsi i miast, chociaż obserwuje sięogólne obniżanie się aspiracji kulturalnych.Wzrastającą rola telewizji spowodowała zastępowanie przez te-lewizję innych form uczestnictwa w życiu kulturalnym.Dla wieluosób, zarówno mieszkańców miast jak i wsi, oglądanie programówtelewizyjnych stało się dominującym sposobem na spędzanie wolne-go czasu - często zastępuje czytanie gazet i książek, pójście do kinaczy teatru, na koncert itp.Ma to związek nie tylko z dysproporcjamiw rozmieszczeniu sieci placówek kulturalnych, ale i rosnącymi ce-nami usług kulturalnych.29 Telewizja staje się najtańszym i najmniejczasochłonnym sposobem uczestnictwa w kulturze, zarówno dlamieszkańców wsi, jak i miast.29Np.wyjście 4-osobowej rodziny do kina, to wydatek ok.80 zł, a więcponad 2-krotnie więcej niż wysokość miesięcznej opłaty za telewizję ka-blową.38 Za niepokojące zjawiska, różnicujące także uczestnictwo w kul-turze poszczególnych grup społecznych, uznać należy postępującyproces likwidacji kolejnych bibliotek publicznych, spadek liczbywypożyczeń i nakładów książek, widowni kinowej, obniżenie się(choć nieznaczne) liczby domów kultury, klubów i świetlic.Wzrostograniczeń finansowych w korzystaniu z kultury spowodował mini-malizowanie się potrzeb i aspiracji kulturalnych.Trudności material-ne gospodarstw domowych powodują ograniczanie w wielu wypad-kach w pierwszej kolejności wydatków na kulturę, jako mniej nie-zbędnych w hierarchii potrzeb.PodsumowaniePrzeprowadzane analizy zmian w poziomie nierówności skła-niają do sformułowania następujących wniosków:1.W okresie przemian lat 90-tych nie wystąpił wzrost ale spadeknierówności w zakresie rozkładu płac indywidualnych.Udziałw całości wynagrodzeń płac zarówno najmniej, jak i najwięcej zara-biających utrzymywał się w badanym okresie na mniej więcej stałympoziomie.Rozpiętości między wynagrodzeniami najwyższymi jaki najniższymi wykazywały trend umiarkowanie malejący.2.Nierówności płacowe były wyższe w sektorze prywatnym ani-żeli w sektorze publicznym.Największe zróżnicowanie płacowemiędzy tymi sektorami wystąpiło w pierwszych latach transformacji.Poczynając jednak od 1993 r.nierówności te systematycznie malaływ sektorze publicznym, zaś w prywatnym pozostawały mniej więcejna tym samym wysokim poziomie.3.Znaczenie płac w kształtowaniu się obrazu nierówności spo-łecznych w latach 90-tych nie było dominujące.Większe rozwar-stwienie niż płace wykazały w tym samym czasie dochody na osobę,tak, że rola dochodów w kreowaniu nierówności była niewątpliwiewiększa niż płac.4.Przeprowadzone analizy upoważniają do odrzucenia wysuwa-nej niekiedy tezy o postępującym w okresie transformacji rozwar-stwieniu płacowym ludności.Nie występowała także postępującakumulacja płac w najwyższych kwintylach.Wysokie płace z pierw-39 szych lat transformacji nie wykazywały znaczącego wzrostu w ko-lejnych latach.5.Wśród byłych krajów socjalistycznych pod względem nierów-ności płac Polska znajduje się mniej więcej środkową pozycję.Zde-cydowanie wyższymi wskaznikami nierówności płacowych charak-teryzuje się Rosja (na czele hierarchii), Bułgaria i Aotwa.Niższewskazniki są na Węgrzech, w Czechach i na terenie byłej NRD.6.W całym analizowanym okresie lat 90-tych uwidocznił się wy-razny wzrost znaczenia wykształcenia w różnicowaniu płac.Wpływwykształcenia na uzyskanie lepszego wynagrodzenia jest szczególnieistotnyy w przypadku wykształcenia wyższego.7.Obok wykształcenia, głównym czynnikiem różnicującym wy-sokość wynagrodzenia okazał się staż pracy.Waga płci w zróżnico-waniu płac pozostaje dość wysoka, ale relacje płac kobiet do płacmężczyzn w ostatnim dziesięcioleciu w porównaniu z latami 60-tymii 70-tymi uległy znacznej poprawie.8 [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl przylepto3.keep.pl
.na imprezy kulturalne, do muzeów itp.37 Tablica 3.Zróżnicowanie kulturalne między miastem a wsią - wybranewskazniki1990 1995 2000Wyszczególnienie miasto wieś miasto wieś miasto wieśLudność przypadająca na pu-4 030 663 5 807 1 500 9 400 5 322bliczną bibliotekęMiejsca w czytelniach na 10002,16 4,26 2,11 3,96 2,25 3,87ludności3 233 4 139 3 268 3 983 2 055 1 458Księgozbiór w woluminach4 258 3 758 4 708 3 056 2 770 1 040Wypożyczenia w woluminachMiejsca w kinach na 100014,1 2,7 8,6 0,6 9,1 0,6ludnościWidzowie w kinach w ciągu1289 169 939 16 864 17roku na 1000 ludnościyródło: Kultura 2000, op.cit.s.LXVII.Częstotliwość korzystania z instytucji kultury i ich zasobów (te-atrów, oper, filharmonii, muzeów itp.) jest bez wątpienia większaw mieście, chociażby ze względu na łatwiejszy do nich dostęp.Po-nadto istotne są tu różnice w hierarchiach potrzeb i nawykach korzy-stania z kultury mieszkańców wsi i miast, chociaż obserwuje sięogólne obniżanie się aspiracji kulturalnych.Wzrastającą rola telewizji spowodowała zastępowanie przez te-lewizję innych form uczestnictwa w życiu kulturalnym.Dla wieluosób, zarówno mieszkańców miast jak i wsi, oglądanie programówtelewizyjnych stało się dominującym sposobem na spędzanie wolne-go czasu - często zastępuje czytanie gazet i książek, pójście do kinaczy teatru, na koncert itp.Ma to związek nie tylko z dysproporcjamiw rozmieszczeniu sieci placówek kulturalnych, ale i rosnącymi ce-nami usług kulturalnych.29 Telewizja staje się najtańszym i najmniejczasochłonnym sposobem uczestnictwa w kulturze, zarówno dlamieszkańców wsi, jak i miast.29Np.wyjście 4-osobowej rodziny do kina, to wydatek ok.80 zł, a więcponad 2-krotnie więcej niż wysokość miesięcznej opłaty za telewizję ka-blową.38 Za niepokojące zjawiska, różnicujące także uczestnictwo w kul-turze poszczególnych grup społecznych, uznać należy postępującyproces likwidacji kolejnych bibliotek publicznych, spadek liczbywypożyczeń i nakładów książek, widowni kinowej, obniżenie się(choć nieznaczne) liczby domów kultury, klubów i świetlic.Wzrostograniczeń finansowych w korzystaniu z kultury spowodował mini-malizowanie się potrzeb i aspiracji kulturalnych.Trudności material-ne gospodarstw domowych powodują ograniczanie w wielu wypad-kach w pierwszej kolejności wydatków na kulturę, jako mniej nie-zbędnych w hierarchii potrzeb.PodsumowaniePrzeprowadzane analizy zmian w poziomie nierówności skła-niają do sformułowania następujących wniosków:1.W okresie przemian lat 90-tych nie wystąpił wzrost ale spadeknierówności w zakresie rozkładu płac indywidualnych.Udziałw całości wynagrodzeń płac zarówno najmniej, jak i najwięcej zara-biających utrzymywał się w badanym okresie na mniej więcej stałympoziomie.Rozpiętości między wynagrodzeniami najwyższymi jaki najniższymi wykazywały trend umiarkowanie malejący.2.Nierówności płacowe były wyższe w sektorze prywatnym ani-żeli w sektorze publicznym.Największe zróżnicowanie płacowemiędzy tymi sektorami wystąpiło w pierwszych latach transformacji.Poczynając jednak od 1993 r.nierówności te systematycznie malaływ sektorze publicznym, zaś w prywatnym pozostawały mniej więcejna tym samym wysokim poziomie.3.Znaczenie płac w kształtowaniu się obrazu nierówności spo-łecznych w latach 90-tych nie było dominujące.Większe rozwar-stwienie niż płace wykazały w tym samym czasie dochody na osobę,tak, że rola dochodów w kreowaniu nierówności była niewątpliwiewiększa niż płac.4.Przeprowadzone analizy upoważniają do odrzucenia wysuwa-nej niekiedy tezy o postępującym w okresie transformacji rozwar-stwieniu płacowym ludności.Nie występowała także postępującakumulacja płac w najwyższych kwintylach.Wysokie płace z pierw-39 szych lat transformacji nie wykazywały znaczącego wzrostu w ko-lejnych latach.5.Wśród byłych krajów socjalistycznych pod względem nierów-ności płac Polska znajduje się mniej więcej środkową pozycję.Zde-cydowanie wyższymi wskaznikami nierówności płacowych charak-teryzuje się Rosja (na czele hierarchii), Bułgaria i Aotwa.Niższewskazniki są na Węgrzech, w Czechach i na terenie byłej NRD.6.W całym analizowanym okresie lat 90-tych uwidocznił się wy-razny wzrost znaczenia wykształcenia w różnicowaniu płac.Wpływwykształcenia na uzyskanie lepszego wynagrodzenia jest szczególnieistotnyy w przypadku wykształcenia wyższego.7.Obok wykształcenia, głównym czynnikiem różnicującym wy-sokość wynagrodzenia okazał się staż pracy.Waga płci w zróżnico-waniu płac pozostaje dość wysoka, ale relacje płac kobiet do płacmężczyzn w ostatnim dziesięcioleciu w porównaniu z latami 60-tymii 70-tymi uległy znacznej poprawie.8 [ Pobierz całość w formacie PDF ]