Wittgenstein L. Traktat Logiczno Filozoficzny

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. To coś najprostszego, co mamy tupodać, nie jest tylko podobizną prawdy, lecz samąprawdą.(Problemy nasze nie są abstrakcyjne, lecz możenajkonkretniejsze ze wszystkich.)5.557 Zastosowanie logiki decyduje, jakie zdania elemen-tarne istnieją.64 Tractatus logico-philosophicus Tractatus logico-philosophicus 65Logika nie może antycypować tego, co zawarte Nie ma podmiotu myśli i wyobrażeń.jest w jej zastosowaniu.Jedno jest jasne: logika nie może ze swym za-stosowaniem kolidować.Logika musi się jednak ze swym zastosowaniemstykać.Zatem logika i jej zastosowanie nie powinny nasiebie zachodzić.5.5571 Jeżeli zdań elementarnych nie można podać a priori, tochęć ich podania musi wieść do jawnej niedorzeczności.5.6Granice mego języka oznaczają granice mego świata.5.61 Logika wypełnia świat; granice świata są też jejgranicami.W logice nie można zatem powiedzieć: to a to wświecie jest, a tamtego nie ma.Znaczyłoby to bowiem na pozór, że wykluczamypewne możliwości; a tak nie może być, gdyż inaczejlogika musiałaby wyjść poza granice świata; musiałabymóc spojrzeć na nie także z drugiej strony.Czego nie możemy pomyśleć, tego pomyśleć niemożemy; a więc nie możemy też powiedzieć, czegonie możemy pomyśleć.5.62 Ta uwaga daje klucz do kwestii, jak dalece solipsyzmjest prawdą.To bowiem, co solipsyzm ma na myśli, jest całkiemsłuszne, tylko nie da się tego powiedzieć: to się widzi,To, że świat jest moim światem, uwidacznia sięw tym, że granice języka (jedynego języka, jakirozumiem) oznaczają granice mego świata.5.621 Zwiat i życie to jedno.5.63 Sam jestem swoim światem.(Mikrokosmosem.) 5.631Gdybym pisał księgę Zwiat, jakim go zastałem"to trzeba by w niej powiedzieć także o moim ciele,jakie członki podlegają mojej woli, a jakie nie, itd.;jest to bowiem pewna metoda wydzielenia podmiotu,albo raczej pokazania, że w pewnym ważnym sensieżadnego podmiotu nie ma.O nim bowiem jedynie niemogłoby być w tej księdze mowy.5.632 Podmiot nie należy do świata, lecz jest granicą świata.5.633 Gdzież w świecie da się zauważyć jakiś podmiotmetafizyczny?Powiadasz, że jest to zupełnie jak z okiem i polemwidzenia.Ale oka faktycznie nie widzisz.I nic w polu widzenia nie pozwala wnosić, że jest onowidziane przez jakieś oko.5.6331 Pole widzenia nie mabowiem np.takiej postaci:Oko 5.634 Co wiąże się z tym, że żadna częśćnaszego doświadczenia nie jestzarazem a priori.Wszystko, co widzimy, mogłobybyć inaczej.Wszystko, co w ogóle potrafimy opi> ić,mogłoby być inaczej.Nie ma żadnego porządku rzeczy a priori.5.64 Tu widać,że konsekwentnie przeprowadzony solipsyzm pokrywa się zczystym realizmem.Ja solipsyz-mu kurczy się dobezwymiarowego punktu, a pozostaje przyporządkowana murzeczywistość.5.641 Jest więc rzeczywiście pewien sens, wjakim można mówić w filozofii o Ja niepsychologicznie.Ja pojawia się w filozofii przez to, że świat jestmoim światem".66 Tractatus logico-philosophicusTractatus logico-philosophicus 67Ja filozoficzne to nie jest ani człowiek, ani ludzkie6.022 Pojęcie liczby to nic innego jak to, co wspólneciało, ani ludzka dusza, którą zajmuje się psychologiawszystkim liczbom ogólna forma liczby.Pojęciem liczby lecz podmiot metafizyczny: granica, nie częśćjest liczba zmienna.A pojęciem równości liczb jest ogólnaświata.Ogólna forma funkcji prawdziwościowej maforma wszystkich poszczególnych równości liczbowych.6.03postać:Ogólna forma liczby całkowitej ma postać [O, ^, � + 1].6.031[p,l, N (1)1Teoria klas jest w matematyce całkiem zbyteczna.Jest to ogólna forma zdania.Wiąże się to z tym, że ogólność potrzebna w matematyce nieZnaczy to jedynie, że każde zdanie jest wynikiemjest ogólnością przypadkową.6.1 Tezy logiki są6.001sukcesywnego stosowania operacji JV() do zdańtautologiami.elementarnych.6.11 Tezy logiki nic więc nie mówią.(Są zdaniamiJeżeli dana jest ogólna forma zdania, to tym samymanalitycznymi.)6.002dana jest też ogólna forma, jak przez pewną operację6.111 Teorie, które tezom logiki nadają pozór treści, sąmożna z jednego zdania wytworzyć inne.Ogólnazawsze błędne.Można by sądzić np., że słowa6.01forma operacji �ł'(r\) ma zatem postać: prawda" i fałsz" oznaczają dwie własności spośródinnych; wyglądałoby wtedy na osobliwy fakt, żeJest to najogólniejsza forma przejścia od jednegokażdemu zdaniu przysługuje jedna z nich.A to niezdania do innego.I tak dochodzimy do liczb: definiujębyłoby bynajmniej oczywiste, jak nieoczywiste6.02byłoby np.zdanie wszystkie róże są bądz żółte,;t = n�' x Def.orazbądz czerwone", nawet gdyby było prawdziwe.CoQ'Qv';c = Qv+1';t Def.więcej, zdanie owo nabiera wtedy charakteru twier-Według tych reguł szereg x, Q.'x, Q'Q';c, n'Q'Q'jc,.dzenia przyrodniczego, co jest niezawodną oznaką,zapisujemy jako: Q0' x, Zamiast ,,[x,x,, Q 0+1+1+1'że je błędnie pojęto.�,,f2',�J" piszę więc:6.112 Właściwe ujęcie tez logicznych musi nadawać imwśród ogółu zdań pozycję jedyną w swoim rodzaju.6.113 Cechą swoistą tez logiki jest to, że ich prawdziwośćI definiuję:rozpoznaje się z samego symbolu.W tym zawiera się0+1 = 1 Def.0+1 + 1cała filozofia logiki.I podobnie, jednym z naj-= 2 Def/ 0+1 + 1 + 1ważniejszych faktów jest to, że prawdziwości czy= 3 Def.(i tak dalej).fałszywości zdań nielogicznych nie da się rozpoznać znich samych.6.021 Liczby są to wykładniki operacji.6.12 W tym, że tezy logiki są tautologiami, ujawniają sięformalne logiczne własności języka i świata.Tractatus logico-philosophicus 6968 Tractatus logico-philosophii^sTo, że składniki ich dają w takim powiązaniu Ten znak przedstawiałby zdanie p ^> q.Chcę siętautologię, charakteryzuje logikę owych składników.teraz np.przekonać, czy zdanie ~ ( p.~ p ) (prawosprzeczności) jest tautologią [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki