Doktryny polityczno prawne. Prof. Maria Zmierczak

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Różnorodnośd interesównie pozwoli, żeby jedna klasa zwyciężyła, ale w kwestii wspólnych interesów może dojśd do porozumienia.John Stuart Mill sceptycznie odnoszący się do większości, wzorując się na ówczesnym parlamentaryzmie powiada, że ciało polityczne parlament ma uchwalid prawo, ale istotą nie jest treśd zaledwie jednej ustawy nad którą pracuje; prawodawca musi określid do czegozmierza, jakie są jego cele, a resztę redakcję, formułowanie przepisów powinien zostawid fachowcom (np.biura legislacyjne).19Wykład 731 marca 2010Liberalizm socjalny (społeczny)John Stuart Mill przyznawał, że niektóre przedsięwzięcia są niewykonalne dla indywidualnych przedsiębiorców, dlatego częśd zadaomusi przejąd paostwo.Na przełomie XIX i XX w.w Wielkiej Brytanii pojawili się liberałowie, którym z jednej strony bliska jest idea wolności(a w konsekwencji wolna konkurencja), a z drugiej strony twierdzili, że aby mogła ona mied miejsce, potrzebny jest pewieninterwencjonizm paostwowy.Leonard Trelawny Hobhouse (1864 1929)Poświęcił wiele prac własności prywatnej zwracał uwagę na to, że jej gromadzenie przez jednostki jest również zasługą całegospołeczeostwa, np.siła robocza pracująca dla przedsiębiorcy została przecież wyedukowana i ukształtowana (poprzez kulturę) przezspołeczeostwo; bez społeczeostwa nie byłoby również popytu na produkty wytwarzane przez przedsiębiorstwa.Stąd myśl, iż społeczeostwoma prawo do części własności prywatnej.Było to uzasadnieniem progresji podatkowej nie wszyscy w równym stopniu korzystają z dóbr iinstytucji paostwowych.Im większy majątek posiada jednostka, tym bardziej jest uzależniona od tych instytucji sądów, ksiąg wieczystych,prawnej ochrony własności, itd.Podkreślał brak równości między zatrudnionym robotnikiem, a pracodawcą przy podpisywaniu umowy o pracę, stąd postulowałupowszechnienie umów zbiorowych o pracę.Hobhouse krytykował biernośd paostwa.Wskazywał najważniejsze obszary jego działalności:�� Edukacja�� Zapewnienie każdemu minimalnych warunków życiaJohn Maynard Keynes (1883 1946)Był jednym z najważniejszych teoretyków interwencjonizmu paostwowego paostwo powinno podejmowad pewne działania.Brałudział w powstawaniu Międzynarodowego Funduszu Walutowego.1936 Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza praca, na której opierała się polityka gospodarcza paostw europejskich.Powstała na bazie obserwacji Wielkiego Kryzysu (1929).Kapitalizm oparty na inicjatywie prywatnej ma dwie wady:�� Niezdolnośd do realizowania pełnego zatrudnienia�� Dowolnie niesprawiedliwy podział bogactwa i dochodów chod Keynes uważał, że zróżnicowanie dochodów jest konieczne,to należy zapytad, czy różnice muszą byd tak wielkie.o Keynes zwracał uwagę na to, że różnica dochodów ma funkcję kanalizowania niebezpiecznych skłonnościaktywniejszych jednostek.Paostwo ma skłaniad do inwestycji, które prowadzą do powstawania miejsc pracy (pamiętając, że bodzcem dla przedsiębiorcy jest zysk).Paostwo ma tak prowadzid politykę monetarną, aby zyski z tezauryzacji były dużo niższe, niż z inwestycji.Odrzucał przy tym tezę Marksa, iżinwestycje rodzą się z kumulacji zysków.Paostwo powinno samo podejmowad inwestycje strukturalne, które mają przyciągad inwestorów i tworzyd miejsca pracy.Wiedział, żebezrobocie nigdy nie osiągnie poziomu 0%, ponieważ istnied musi tzw.bezrobocie strukturalne, jednak jest ono akceptowalne, jeżeliutrzymuje się na poziomie 5%.Liberalizm społeczny w praktycePolitykę keynesowską prowadzono do kooca lat 70.XX w.Realizowana była poprzez rozbudowaną politykę socjalną, taniebudownictwo mieszkaniowe, opiekę zdrowotną i ogólną doktrynę paostwa dobrobytu (welfare state).Wg polskich liberałów obowiązkiem paostwa było przeprowadzenie reformy rolnej, aby wyrównad realne szanse obywateli.Liberalizmspołeczny znalazł odbicie w programie niemieckiej partii liberalnej (FDP), która w latach 70.ogłosiła manifest, w którym postulowała równeszanse w edukacji.NeoliberalizmJuż przed II Wojną Zwiatową wielu ekonomistów, ale także filozofów obserwując faszyzm, nazizm i komunizm pod kątem gospodarkidoszło do wniosku o związkach między własnością i ustrojem paostwa.1936 w czasie New Dealu Walter Lipman opublikował pracę pt. Dobre społeczeostwo ( The Good Society ), gdzie krytykował projektNowego Aadu, z jego interwencjonizmem, przejawiającym się np.w dopłatach do produkcji rolnej (paostwo płaciło rolnikom za20nieuprawianie pewnych typów roślin, walcząc w ten sposób z niskimi cenami), elektryfikacji i umowach zbiorowych o pracę.Lipmantwierdził, że tak tworzy się społeczeostwo kontrolowane, zmechanizowane4.1938 Kongres Liberałów, na którym powstało Stowarzyszenie Mont Pelerina, zrzeszające myślicieli klasycznego liberalizmu.Liberałowie zastanawiali się nad wolnością ludzką w kontekście modelu paostwa, który należy wprowadzid.Friedrich August von Hayek (1899 1992)Ożywił nurt klasycznego liberalizmu.Zajmował praktyką ekonomiczną.Po wojnie, gdy wybory w Anglii wygrali Laburzyści postulującystworzenie Welfare State opublikował Road to Serfdom (1944), gdzie wyjaśniał, dlaczego należy ograniczyd udział paostwa w gospodarce.�� Twierdził, że wprowadzając gospodarkę planowaną niezbędna jest znajomośd ludzkich potrzeb.Te są jednak zmienne, nie dasię za nimi nadążyd (z wielu przyczyn: przemian kulturowych, mód, trendów, stylów życia).Prowadzi więc to do definiowaniapotrzeb przez paostwo, aby ostatecznie doprowadzid do ograniczania wolności.o Wpisał się w dyskusję o kształcie służby zdrowia.Uważał, że paostwowe ubezpieczenia zdrowotne prowadzą doogromnego wzrostu kosztów.Jeżeli służba zdrowia jest paostwowa, to nie wystarczy wszystkich dóbr związanych zochroną zdrowia dla wszystkich.W takiej sytuacji lekarz albo urzędnik staje w sytuacji Boga wybiera, kto maotrzymad świadczenie.Jest to sytuacja korupcjogenna, a więc tak czy inaczej uprzywilejowani są zamożniejsiobywatele.Urynkowienie świadczeo zdrowotnych ustala jasne reguły gry; a w wyniku postępu naukowego dostępleków, które obecnie są zbyt drogie dla części społeczeostwa, po pewnym czasie będzie coraz szerszy (przykładpenicyliny).�� Hayek twierdził, że rozwoju społecznego nie da się przewidzied.Bardzo często przewidywania takie są nonsensowne, np.zewzględu na jakiś niespodziewany wynalazek, który zmienia całe życie społeczne [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki