[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Bezpodstawnie, bo nie był dostatecznie staranny;llniedbalstwo nieświadome - sprawca nie przewiduje możliwości bezprawnego zachowania, choć gdyby dołożył należytej staranności to mógłby to przewidzieć.lNależyta staranność to pewien sposób postępowania w dążeniu do określonego celu.To jakiś sposób postępowania, jaki w danych okolicznościach byłby właściwy w celu uniknięcia (wyrządzenia szkody) bezprawnego naruszenia (model należytej staranności).Trzeba określić też model dla okoliczności, w których sprawca działał i trzeba dokonać porównania postępowania sprawcy z tym ustalonym modelem.Jeżeli wynik porównania jest negatywny to jest to niedbalstwo.Ustalenie modelu należytej staranności określone jest w art.355§1 :„Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność).”Choć jest to przy odpowiedzialności kontraktowej to stosujemy to też przy odpowiedzialności deliktowej.Ten model musi być :lzobiektywizowany, „staranność ogólnie wymagana” - nie dotyczy konkretnego sprawcy z uwzględnieniem indywidualnych cech.Chodzi o przeciętną w znaczeniu pozytywnym, co jest w danych stosunkach wymagana, a nie przestrzegana.Obiektywizujemy, bo chodzi tu o naprawienie szkody, a nie ukaranie sprawcy (nie uwzględnia się indywidualnych cech sprawcy, co mogłoby go tłumaczyć w PK).Chodzi tu o ochronę obrotu, jego zaufanie, aby każdy zachował ogólnie wymaganą staranność.Są trudności dowodowe gdy trzeba ustalić niedbalstwo przy każdym indywidualnym sprawcy z uwzględnieniem jego cech.Ten zobiektywizowany model należytej staranności formułuje się za pomocą pojęć takich jak : wzorzec rozsądnego człowieka (reasonable man), dobrego ojca rodziny (bonus pater familias).W literaturze niemieckiej krytykowano francuski model dobrego ojca rodziny.Prawo polskie nie odwołuje się do wzorca osobowego lecz do ogólnie należytej staranności.W praktyce sięga się do wzorca osobowego np.dobry kierowca, dobry architekt, dobry nauczyciel w-fu;llzróżnicowany, dostosowany „do stosunków danego rodzaju”.Wyjątkiem jest art.355 p2.Nie ma jednego wzorca staranności do wszystkich stosunków.Trzeba uwzględnić rodzaj i rozmiar dóbr prawnie chronionych (np.życie i prawo własności), a także stopień ich zagrożenia (wielkość prawdopodobieństwa zagrożenia), wielkość szkody jaka może wyniknąć z danego zachowania.llskonkretyzowanylTen zróżnicowany i zobiektywizowany model wymaga konkretyzacji do konkretnej sytuacji, w której sprawca działał i wyrządził szkodę.Ta konkretyzacja budzi wątpliwości jakie z konkretnych okoliczności brać pod uwagę, a jakie nie, jak daleko ona sięga.Rozgraniczenie okoliczności na (podział przejęty z prawa francuskiego) :lokoliczności zewnętrzne,llokoliczności wewnętrzne.lDopuszcza się okoliczności zewnętrzne działania sprawcy : czas, miejsce itp.Nie uwzględniamy przy konkretyzacji okoliczności wewnętrznych dotyczących sprawcy np.niedoświadczenie, pijaństwo itp.Bo to oznaczałoby indywidualizację.W jednym przypadku indywidualna miara staranności wchodzi w grę - gdy działał sprawca o szczególnie wysokich kwalifikacjach.To, gdy oceniamy działanie specjalisty to powinniśmy podnieść poprzeczkę (nie bierze się pod uwagę średniej) :art.355§2 :„Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.”Dokonuje się porównania co zrobiłby specjalista w danej sytuacji, jeżeli uniknąłby szkody to sprawcy zarzuca się niedbalstwo.Nie istotne jest czy sprawca działał umyślnie czy nieumyślnie, jaki jest stopień winy.Gdyż jest ten sam zakres obowiązku naprawienia szkody.Szczególna kategoria niedbalstwa to culpa lata - rażące niedbalstwo.lPowołana przez ustawodawcę dla ograniczenia przy zwykłym niedbalstwie np.art.757,777.llOgraniczenie lub wyłączenie odpowiedzialność odpada gdy sprawca działał rażąco niedbale art.791,788.lSą subiektywne ujęcia - przeżycia sprawcy, sprawca miał świadomość - przy ustalaniu rażącego niedbalstwa (sprawca przewiduje swoje zachowanie, skutki).Gdy sprawca nie przewiduje skutków swego zachowania, ale powinien je przewidzieć, to ciężar zarzutu jest poważny i zbliża się do winy umyślnej, więc przeważa stanowisko obiektywne, a nie stanowisko subiektywne.Rodzaj naruszonych reguł postępowania przy określaniu zachowania sprawcy decyduje o rażącym niedbalstwie [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • przylepto3.keep.pl