[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tak było w przypadku eksperymentu Lindsaya i jegowspółpracowników (1981), gdzie świadkowie w warunkach trudnej identyfikacji"(złodziej miał czapkę naciągniętą na uszy) byli tak samo pewni swojej opinii jakświadkowie znajdujący się w innych okolicznościach, pomimo że ich zeznania były wistotnym stopniu mniej trafne (patrz ryć.15.1).Tak więc fakt, że świadek jest pewny,nie oznacza wcale, że jego zeznanie jest trafne.W jakim stopniu są trafne zeznania świadków prawdziwych przestępstw? Co prawda,nie jest możliwe udzielenie dokładnej odpowiedzi na to pytanie, jednak są powody,aby wierzyć, że często popełniają oni błędy.Randall Adams został skazany, ponieważświadkowie błędnie zidentyfikowali go jako kierowcę samochodu, skutkiem czegospędził dwanaście lat w więzieniu.Badacze udokumentowali więcej niż tysiącprzypadków takich błędnych aresztowań i w znacząco wysokiej liczbie tych sytuacjizostała skazana niewłaściwa osoba, ponieważ świadek błędnie zidentyfikował ją jakoprzestępcę (Brandon, Davies, 1973; Wells, 1992).zapamiętywanie: proces, dzięki któremu ludzie zauważają i kierują swoją uwagę nainformację z otoczenia; ponieważ ludzie nie mogą spostrzegać wszystkiego, co siędzieje dookoła nich, dlatego przyswajają sobie tylko część informacji dostępnej wśrodowiskuprzechowywanie: proces, dzięki któremu ludzie przechowują w pamięci informacjęzaczerpniętą ze środowiskaprzypominanie: proces, dzięki któremu ludzie przywołują informację przechowywanąw pamięciTendencyjność przetwarzania pamięciowego.Nasze umysły nie funkcjonują jakkamery wideo, które mogą zarejestrować zdarzenie, przechować je dowolny czas iodtworzyć pózniej z perfekcyjną dokładnością.Przypomnij sobie nasze rozważania ospostrzeganiu społecznym w rozdziale 4 i 5, gdzie zapoznaliśmy się z licznymizniekształceniami, które mogą się pojawić w procesach poznawania społecznego.Ponieważ identyfikacja dokonywana przez świadka jest formą spostrzeganiaspołecznego, dlatego występują tu podobne problemy, szczególnie te związane zfunkcjonowaniem pamięci.Aby trafnie zeznawać jako świadek, konieczne jestskuteczne zrealizowanie trzech faz procesu pamięciowego: zapamiętywania,przechowywania i przypominania zaobserwowanych zdarzeń.W każdymmomencie ludzie kierują uwagę tylko na część informacji znajdującej się wotoczeniu, zatem przyswajanie dotyczy zaledwie wycinka zdarzenia, które jestspostrzegane.Jeszcze mniejszy fragment tej informacji jest rzeczywiścieprzechowywany w pamięci.Z kolei z tego, co jest przechowywane w pamięci, tylkopewna doza może być przypomniana w pózniejszym czasie (patrz ryć.15.2).Zwiadkowie mogą popełniać błędy z powodu zakłóceń występujących w dowolnej ztych trzech faz.Zapamiętywanie.Nikt nie wątpi, że ludzie trafnie spostrzegają wiele informacji w otaczającym świecie.Niemniej nasza zdolność do przyjmowania informacji jestograniczona, szczególnie kiedy obserwujemy zdarzenia niespodziewane i złożone.Hugo Munsterberg (1908) opisał następującą sytuację z konferencji naukowej, naktórej byli obecni psychologowie, prawnicy i lekarze.W połowie tego posiedzenia dopokoju wtargnął klown, a zaraz za nim mężczyzna z rewolwerem.Obaj głośnowykrzykując, mocowali się, a następnie upadli na podłogę w gwałtownejszamotaninie.Jeden wystrzelił z pistoletu; potem obaj wybiegli z sali.Wszystkichzgromadzonych poproszono, aby sporządzili dokładną relację z tego, co widzieli (wrzeczywistości było to zdarzenie odegrane przez dwóch aktorów).Relacje świadkówokazały się zaskakująco zróżnicowane.Większość przedstawiła błędny opis okołopołowy działań lub wręcz je przeoczyła.Nie byli też zbyt dokładni, jeśli chodzi ookreślenie czasu trwania incydentu.Chociaż dwóch mężczyzn znajdowało się wpokoju przez około 20 sekund, to świadkowie ocenili ten czas w przedziale od kilkusekund do kilku minut.John Yuille i Judith Cutshall (1986) otrzymali podobnewyniki w przypadku zeznań trzynastu świadków obserwujących prawdziwy rozbój, wktórym złodziej został zabity.Naoczni świadkowie przedstawili 24% nietrafnychopisów osób uczestniczących w zajściu, nietrafnych było także 18% opisówwydarzenia oraz 11% opisów przedmiotów (np.broni).Ilość przyswajanej przez ludziinformacji zależy od wielu czynników, np.od tego, jak długo obserwują danezdarzenie, czy od warunków widoczności.Równie oczywiste jest, że często sięzapomina, jak bardzo te czynniki ograniczają zeznania świadka.Przestępstwa zwykledokonywane są w warunkach, które utrudniają proces zapamiętywania: trwają krótko,zdarzają się niespodziewanie przy słabej widoczności, na przykład w nocy.Takiewarunki zapewne istniały w przypadku zabójstwa Wooda [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl przylepto3.keep.pl
.Tak było w przypadku eksperymentu Lindsaya i jegowspółpracowników (1981), gdzie świadkowie w warunkach trudnej identyfikacji"(złodziej miał czapkę naciągniętą na uszy) byli tak samo pewni swojej opinii jakświadkowie znajdujący się w innych okolicznościach, pomimo że ich zeznania były wistotnym stopniu mniej trafne (patrz ryć.15.1).Tak więc fakt, że świadek jest pewny,nie oznacza wcale, że jego zeznanie jest trafne.W jakim stopniu są trafne zeznania świadków prawdziwych przestępstw? Co prawda,nie jest możliwe udzielenie dokładnej odpowiedzi na to pytanie, jednak są powody,aby wierzyć, że często popełniają oni błędy.Randall Adams został skazany, ponieważświadkowie błędnie zidentyfikowali go jako kierowcę samochodu, skutkiem czegospędził dwanaście lat w więzieniu.Badacze udokumentowali więcej niż tysiącprzypadków takich błędnych aresztowań i w znacząco wysokiej liczbie tych sytuacjizostała skazana niewłaściwa osoba, ponieważ świadek błędnie zidentyfikował ją jakoprzestępcę (Brandon, Davies, 1973; Wells, 1992).zapamiętywanie: proces, dzięki któremu ludzie zauważają i kierują swoją uwagę nainformację z otoczenia; ponieważ ludzie nie mogą spostrzegać wszystkiego, co siędzieje dookoła nich, dlatego przyswajają sobie tylko część informacji dostępnej wśrodowiskuprzechowywanie: proces, dzięki któremu ludzie przechowują w pamięci informacjęzaczerpniętą ze środowiskaprzypominanie: proces, dzięki któremu ludzie przywołują informację przechowywanąw pamięciTendencyjność przetwarzania pamięciowego.Nasze umysły nie funkcjonują jakkamery wideo, które mogą zarejestrować zdarzenie, przechować je dowolny czas iodtworzyć pózniej z perfekcyjną dokładnością.Przypomnij sobie nasze rozważania ospostrzeganiu społecznym w rozdziale 4 i 5, gdzie zapoznaliśmy się z licznymizniekształceniami, które mogą się pojawić w procesach poznawania społecznego.Ponieważ identyfikacja dokonywana przez świadka jest formą spostrzeganiaspołecznego, dlatego występują tu podobne problemy, szczególnie te związane zfunkcjonowaniem pamięci.Aby trafnie zeznawać jako świadek, konieczne jestskuteczne zrealizowanie trzech faz procesu pamięciowego: zapamiętywania,przechowywania i przypominania zaobserwowanych zdarzeń.W każdymmomencie ludzie kierują uwagę tylko na część informacji znajdującej się wotoczeniu, zatem przyswajanie dotyczy zaledwie wycinka zdarzenia, które jestspostrzegane.Jeszcze mniejszy fragment tej informacji jest rzeczywiścieprzechowywany w pamięci.Z kolei z tego, co jest przechowywane w pamięci, tylkopewna doza może być przypomniana w pózniejszym czasie (patrz ryć.15.2).Zwiadkowie mogą popełniać błędy z powodu zakłóceń występujących w dowolnej ztych trzech faz.Zapamiętywanie.Nikt nie wątpi, że ludzie trafnie spostrzegają wiele informacji w otaczającym świecie.Niemniej nasza zdolność do przyjmowania informacji jestograniczona, szczególnie kiedy obserwujemy zdarzenia niespodziewane i złożone.Hugo Munsterberg (1908) opisał następującą sytuację z konferencji naukowej, naktórej byli obecni psychologowie, prawnicy i lekarze.W połowie tego posiedzenia dopokoju wtargnął klown, a zaraz za nim mężczyzna z rewolwerem.Obaj głośnowykrzykując, mocowali się, a następnie upadli na podłogę w gwałtownejszamotaninie.Jeden wystrzelił z pistoletu; potem obaj wybiegli z sali.Wszystkichzgromadzonych poproszono, aby sporządzili dokładną relację z tego, co widzieli (wrzeczywistości było to zdarzenie odegrane przez dwóch aktorów).Relacje świadkówokazały się zaskakująco zróżnicowane.Większość przedstawiła błędny opis okołopołowy działań lub wręcz je przeoczyła.Nie byli też zbyt dokładni, jeśli chodzi ookreślenie czasu trwania incydentu.Chociaż dwóch mężczyzn znajdowało się wpokoju przez około 20 sekund, to świadkowie ocenili ten czas w przedziale od kilkusekund do kilku minut.John Yuille i Judith Cutshall (1986) otrzymali podobnewyniki w przypadku zeznań trzynastu świadków obserwujących prawdziwy rozbój, wktórym złodziej został zabity.Naoczni świadkowie przedstawili 24% nietrafnychopisów osób uczestniczących w zajściu, nietrafnych było także 18% opisówwydarzenia oraz 11% opisów przedmiotów (np.broni).Ilość przyswajanej przez ludziinformacji zależy od wielu czynników, np.od tego, jak długo obserwują danezdarzenie, czy od warunków widoczności.Równie oczywiste jest, że często sięzapomina, jak bardzo te czynniki ograniczają zeznania świadka.Przestępstwa zwykledokonywane są w warunkach, które utrudniają proces zapamiętywania: trwają krótko,zdarzają się niespodziewanie przy słabej widoczności, na przykład w nocy.Takiewarunki zapewne istniały w przypadku zabójstwa Wooda [ Pobierz całość w formacie PDF ]