[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wydawali kilka czasopism pochorwacku (latynką), ale tygodnik  Musavat posuwał się do bluznierstw przeciw chrześcijaństwu.Poczucie narodowe podminowało poprzednią ich kulturę, turańsko-bizantyńską, a nowa mieszanka,chorwacko-antychrześcijańska, pełna rozterek, utrzymać się nie dała.Niektórzy  muślimi" wywędrowalido Turcji a wśród pozostałych pokolenie młodsze stawało się acywilizacyjnym, oddając się już nieredagowaniu czasopism, lecz rozrzutności i hulankom.Panowanie tureckie nie tylko sprzyjało przechowaniu cywilizacji bizantyńskiej, lecz samapaństwowość Osmanów stanowiła pod wielu względami ciąg dalszy cesarstwa bizantyńskiego, jak gdybypaństwowość bizantyńska zmieniła religię.Wybitny kosmopolityzm trwał do ostatnich czasów.W XIXwieku dostojnikami w Turcji byli Egipcjanie, Arabowie, Syryjczycy, Albańczycy, Serbowie, Bułgarzy iGrecy, byle mahometanie.Finansami kierowali renegaci żydowskich sefardim, którzy od końca XV wiekuprzenosili się z Hiszpanii tłumnie na półwysep bałkański; podatki i cła dzierżawili kupcy francuscy igenueńscy i weneccy, nie przechodząc wcale na islam9).Nigdzie ni śladu poczucia narodowegotureckiego; żądało się tylko oficjalnej prawowierności.Im bardziej kurczyły się granice państwaosmańskiego, tym cudaczniejszym stawał się ten kosmopolityzm z pretensjami uniwersalności.Ostatecznie celem państwa stało się utrzymanie dworu sułtańskiego.Niegdyś tron sułtański opierał się na janczarach.Ta uprzywilejowana część armii stałej, gwardianiejako, stała się osobnym stanem w państwie; pozwolono bowiem janczarom żenić się, janczarstwo stałosię dziedzicznym a ilość ich wzrosła do 40.000.Doszło do tego, że bardziej tron zawisłym był od nich, niżoni od tronu.Zanosiło się długo na rozprawę pomiędzy sułtanem a gwardią, aż wybuchła otwarta walka, zktórej tron wyszedł zwycięsko w roku 1826 i pułki te nie tylko rozwiązano, lecz wytępiono janczarów10).Od roku 1820 zaczynają się powstania chrześcijańskie, ingerencje mocarstw europejskich istopniowe wycofywanie szeriatu, t j.prawa wyznaniowego muzułmańskiego z państwowości awprowadzenie najpierw od roku 1844  tanzimatu", tj.rozporządzeń opartych o pewne tradycje osmańskie,następnie konstytucjonalizm i parlamentaryzm według wzorów zachodnich, przede wszystkimfrancuskich.Podział administracyjny urządzono z francuska na departamenty (sandżak), arrondisse-ment(kazas) i gminy (nahies).Pomniejszano nierówność wobec prawa muzułmanów a chrześcijan, aż wreszciew styczniu 1876 ogłoszono zupełne równouprawnienie.Ani jednej  reformy" nie zaprowadziła Portadobrowolnie, wszystko było wymuszone i niczego nie dotrzymywano.Konstytucja ogłoszona w roku1876 stanowiła hasło powstańców jeszcze w roku 1908.Kazano Turcji naśladować wzór  państwa7) Gr.8) Pu z ilustracjami.9) M I 18.10) Ri 223, 240. 380 doskonałego", wymyślonego we Francji.Aprioryzm taki stosowany do wszystkich państwbałkańskich, stanowił nieszczęście dla wszystkich i utrudniał wytworzenie zdrowych organizmów.Aprioryzm nie wytwarza ich nigdy, lecz wydaje tylko mechanizmy.Najdokładniejszym obrazem społeczeństw i państw bałkańskich było miasto Soluń.Zamieszkałeprzez żydów (sefardim, immigracja z Hiszpanii), Greków, Bułgarów, Serbów, Ormian, Turków i wdrobniejszych ilościach jeszcze przez innych, stanowiło boisko wzajemnych nienawiści i zawiści.Pozbawieni myśli o wspólności jakiejkolwiek sprawy, wyzywali się  w dziesięciu językach", robili nasiebie donosy, wymyślali sobie od sprzedawczyków, rabusiów, morderców.Każda etniczna częśćludności stanowiła oddzielne zrzeszenia przejęte odrębnymi celami.Miasto orientalnie kosmopolityczne,dostarczające jaskrawego dowodu, że nie ma syntez pomiędzy cywilizacjami a mieszanki bywajątrutkami.Najczystszą cywilizację reprezentowali Czerkiesi, których tam przesiedlono z Dobrudży; pozachodzie słońca byli oni panami absolutnymi ulicy z prawem mordu i grabieży.Niczego nie udawali, niewchodzili w żadne kompromisy pojęć ni czynów, ekskluzywni synowie najskrajniejszej turańszczyzny11).Stan i zasięg cywilizacji bizantyńskiej zawisły przede wszystkim od Serbów i Greków [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • przylepto3.keep.pl