JCPH

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pacelli przyjął ich 16 stycznia wieczorem.W obliczu tak silnej reprezentacji, domagającej sięinterwencji papieża, nie miał innego wyjścia, jak zgłosić sprawę Ojcu Zwiętemu.Cierpiący na cukrzycę, serce iowrzodzenie nóg Pius XI przyjął jego i niemiecką delegację w sypialni.Leżał w łóżku, zmieniony prawie niedo poznania, blady, wychudzony, z głęboko pobrużdżoną twarzą i spuchniętymi, wpółprzymkniętymioczami 3.Słuchał ich dłuższy czas i długo do nich mówił.Zwierzył się im, że w czasie choroby wieledowiedział się o tajemnicy męczeństwa Chrystusa i o zbawieniu poprzez cierpienie.Postanowił, że ogłosiencyklikę na temat sytuacji Kościoła w Niemczech.Jej napisany naprędce przez Faulhabera szkic dostarczono Pacellemu 21 stycznia rano.Ten zaś gozredagował i dodał rozdział o historii konkordatu 4.Ma to o tyle znaczenie, że ta otwarcie potępiającatraktowanie Kościoła w Rzeszy encyklika, Mit brennender Sorge (Z głęboką troską), dla wielu katolików iniekatolików pozostaje symbolem papieskiej szczerości i odwagi, kontrastujących z milczeniem Piusa XII wczasie wojny.Wprawdzie to głównie jemu zawdzięcza ten dokument swój kształt ostateczny i wymagającąskomplikowanych zabiegów publikację w Rzeszy, ale ogłoszono go poniewczasie i zabrakło w nim imiennegopotępienia NSDAP i Hitlera.Niemniej wydanie Mit brennender Sorge w Niemczech ujawniło potencjał tkwiący w katolickiej sieciparafialnej i jej niewykorzystane możliwości organizowania protestu i oporu.Encyklikę przeszmuglowano doRzeszy i wydrukowano potajemnie w dwunastu różnych drukarniach.W końcu tygodnia, w pierwsząNiedzielę Męki Pańskiej, 12 marca 1937 roku, jej tekst został rozprowadzony przez kurierów, główniechłopców.Wielu z nich, by uniknąć dróg publicznych, zdążało pieszo i na rowerach do miejsc przeznaczeniaprzez pola i lasy.Państwowej poczcie nie powierzono kolportażu na żadnym etapie.Były przypadki, żeencyklikę dostarczano proboszczom do konfesjonałów.Wielu księży trzymało ją aż do chwili odczytania podkluczem w tabernakulum wraz z eucharystią 5.Napisana po niemiecku, skierowana była nie tylko doniemieckich biskupów, ale wszystkich episkopatów na świecie 6.Po otwierającym ją zdaniu: Z głęboką troską i rosnącą trwogą patrzymy od jakiegoś czasu nacierpienia Kościoła w Niemczech , papież kreślił historię negocjacji i swych obaw o sfinalizowaniekonkordatu.Doświadczenia ubiegłych lat ujawniły, głosił, że konkordatowy partner Stolicy Apostolskiej zasiał kąkol podejrzeń, waśni, nienawiści, oszczerstw i fundamentalnej, skrytej i jawnej, wrogości doChrystusa i Jego Kościoła, czerpiącej pokarm z tysiąca zródeł i chwytającej się wszelkich sposobów.Prawdziwą wiarę w Boga zastąpiono ubóstwieniem rasy, narodu i państwa.Dlatego biskupi winni baczyć nazgubne praktyki płynące z takich doktryn, ostrzegał papież i wzywał do uznania prawa naturalnego: Wierzący ma niezbywalne prawo wyznawać swoją wiarę i praktykować ją w sposób odpowiadający jegopotrzebom.Prawa, które zakazują bądz utrudniają wyznawanie i praktykowanie wiary, są sprzeczne zprawem naturalnym 7.Do młodzieży katolickiej zwrócił się o oczyszczenie swojego kraju z wrogości do chrześcijaństwa.Księży i członków kongregacji zakonnych wezwał do modlitw o rozbudzenie w ludziach miłości blizniego.Ado świeckich wiernych, zwłaszcza rodziców, zaapelował o zdwojenie wysiłków w wychowaniu dzieci nakatolików. Gdy próbuje się zbezcześcić tabernakulum dziecięcej duszy napisał (.) to nadchodzi czasduchowej profanacji świątyni, dlatego obowiązkiem każdego chrześcijanina jest wyraznie odciąć się odczynów drugiej strony i nie kazić sumienia karygodnym przykładaniem ręki do takiego zła i zepsucia.Niektóre ze słów encykliki, zwłaszcza poświęconych prawu naturalnemu, można było odnieść do%7łydów, lecz zabrakło w niej otwartego potępienia antysemityzmu, nawet antysemityzmu wymierzonego w%7łydów katolików.Co gorsza, jej antynazistowskie podteksty zbladły wobec znacznie ostrzejszego wwymowie potępienia komunizmu w ogłoszonej pięć dni po niej encyklice Divini redemptoris.Niemniej w Mitbrennender Sorge, mimo jej ogólnikowości, znalazły się mocne słowa.Hitlerowcy uznali ów dokument zawywrotowy, zamykając firmy, które go wydrukowały, i aresztując wielu ich pracowników, a protestykardynała Bertrama i arcybiskupa Orseniga spotkały się z bardzo ostrą reakcją niemieckiego MSZ iMinisterstwa ds.Wyznań.Heydrich rozkazał skonsfiskować wszystkie kopie encykliki.Kerrl natomiast przesłał niemieckimbiskupom list, w którym stwierdził, iż jest ona całkowicie sprzeczna z duchem konkordatu (.) [zawiera]niebezpieczne ataki godzące w dobro i interesy narodu niemieckiego 8.Hitlera encyklika rozgniewała dotego stopnia, że wspomniał o niej w mowie z okazji 1 maja.Wzywając cały naród do posłuszeństwa, ostrzegł,że państwo nie będzie tolerować podważania swojej władzy i nagnie lub złamie każdego.Dotyczy torównież Kościołów. Jeżeli tylko spróbują z pomocą innych środków - pism, encyklik i tym podobnych -zawłaszczyć prawa przynależne tylko państwu, to zagonimy je z powrotem do właściwej im działalnościduchowej 9.To, że Kościół jest w stanie wstrząsnąć reżimem, pokazała oficjalna reakcja nazistów na mowę, jaką 18maja 1937 roku wygłosił do pięciuset księży chicagowski kardynał George Mundelein.Z wolną od papieskichsztukaterii, amerykańską szczerością zadał im pytanie: Spytacie zapewne, jak to możliwe, bysześćdziesięciomilionowy inteligentny naród ze strachu podporządkował się i dał zniewolić obcemuaustriackiemu oszustowi, w dodatku marnemu i kilku jego kompanom, w rodzaju Goebbelsa i G�ringa,którzy dyktują ludziom każdy krok?.I w odpowiedzi zasugerował, że sześćdziesięciu milionom Niemcówusunięto mózgi i nawet tego nie zauważyli10.G�ring zareagował na to w następnym tygodniu dwugodzinną perorą, zapowiadając wznowieniezawieszonych w połowie 1936 roku procesów o naruszenie moralności.Ale reżim Hitlera nie musiał sięobawiać niemieckiego katolicyzmu, dopóki pociągający za kościelne sznurki Pacelli posuwał się aż do tego, byneutralizować publiczne ekspresywne wypowiedzi papieża.Witając 17 lipca 1937 roku grupę pielgrzymów zChicago, Pius XI pochwalił ich miasto i kardynała tak gorliwie broniącego praw Bożych i Kościoła i takzatroskanego o zbawienie dusz 11. Niemniej w całkowitym przeciwieństwie do zachowania papieża stoi to, co powiedział mi kardynałsekretarz stanu podczas wizyty, jaką złożyłem mu szesnastego, na dzień przed przemową Piusa XI -przekazał swoim mocodawcom w Berlinie w raporcie z 23 lipca ambasador Rzeszy w Watykanie, von Bergen.- (.) Rozmowa miała charakter prywatny.Pacelli przyjął mnie zdecydowanie przyjacielsko, zapewniając wtrakcie niej z naciskiem, że normalne i przyjacielskie stosunki z nami zostaną przywrócone tak szybko, jak tomożliwe.Dotyczy to zwłaszcza jego, powiedział, który spędził w Niemczech trzynaście lat i darzy Niemcówdużą sympatią.Jest też gotów w każdej chwili do rozmów z tak wybitnymi osobistościami jak minister sprawzagranicznych i premier G�ring 12.Raport von Bergena ujawnia, jak bardzo zapatrywania Piusa XI kontrastowały z ugodową politykąjego sekretarza stanu [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki