[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kaj nun imagu la çarpentis-ton aû, kiel ekzemplon, eç pli altan rangon, la maaton.Kompare al ili oni estas nur vermo.Neniu kapablas tielbone fari fajnajn kaj superfajnajn rangodiferencigojnkiel la laboristo.Sed nun ekzemple fabriko.Tiu, kiu rajtas torni laÿraûbojn, po mil kaj çiujn laû ÿablono, kia granda homo379 MORTULA xIPOeLIBROtiu estas rilate al tiu, kiu devas forporti la ÿraûbojn perkorbo.Kaj tiu, kiu rajtas forporti la ÿraûbojn, kia nea-tingebla gravulo li estas kompare al tiu, kiu rajtas nurbalai la laborhalojn.Kaj tiu, kiu rajtas balai, frapas sianbruston kaj diras: Ha, tiu traserças ja nur la rubaîon, lidevas traserçi la latunsplitojn, kune kun li mi ne povasmontri min.Kiel tio aspektus? Inter la mortintoj la rangodiferencoj ne fini¸as.Ili eçpli grandi¸as.Tiu, sur kiun oni kungratis nur iom da teroçe la malantaûa muro, çar ie li devas kuÿi, estas nenio.Tiu, kiu estas entombigita en abia çerko, jam pli gravas.Nokte, kiam ili dancas, li atentas la terkovriton eç ne perrigardo, sed sopire transrigardas al tiuj, kiuj kun siajkverkaj çerkoj dancas.Kaj al tiuj, kiuj promenas majes-te kun siaj metalaj kaj angule orumitaj çerkoj, li tute nekura¸as suprenrigardi; tion tiuj cetere malpermesus al likun emfazo.Por povi klare kompreni çion çi jam antaûe,kelkaj el ili estas ja entombigitaj en metalaj çerkoj kunorumitaj anguloj kaj la aliaj estas kovritaj per iom datero en kvarangulaj lignokestoj en iu aça loko de la tom-bejo.Nur la vermoj kaj la raûpoj, tiuj revoluciaj ordigan-toj kaj radikalaj ÿan¸antoj, ne akceptas rangodiferen-cojn.Ili çiuj egale blankas kaj egale grandas, kaj ili volasman¸i; kaj la man¸on ili prenas al si tie, kie ili povas1.donkey-man (slanga angla): vinçomaÿinisto, parte hejtisto,suboficiro; donkey estas en la angla azeno380 MORTULA xIPOeLIBROpreni ¸in; ili prenas ¸in el metala çerko kun orumitajanguloj same rapide kiel el kesto.La sinjoro çarpentisto kaj la sinjoro maato kaj la sinj-oro donkeyman1 estis petty-oficiroj, suboficiroj.Ili precizetiel malpure aspektis kiel ni, ili ankaû ne pli longe veturisol ni, por la regula veturado de Jorike ili multe malpligravis ol ni, sed la subhejtistoj devis priservi la sinjorondonkeyman.Ili devis alporti el la kuirejo la man¸on porli, devis surtabligi ¸in kaj poste detabligi.Por ke la ran-godiferenco ne estu tuÿata.La donkeyman estas la vinço-maÿinisto, kaj kiam la ÿipo enhavenas kaj la hejtistoj kajla subhejtistoj taglaboras, li devas hejti la kaldronegojn,ankaû nokte.Dum la veturo li nur fuÿe kaj tuÿe laboras.Jen li iom purigas la maÿinojn, jen li lubrikas lagron, jenli devas dismunti kaj ellavi iun memlubrikantan maÿin-parton, kaj jen li devas preni de ie iun koton kaj demeti¸in ie aliloke.Tial li ne devas dormi en la grandaj kaju-toj, sed en malgrandaj, kie estas nur du aû tri litbenkoj,kaj tial li ricevas dimançe grian pudingon kun frambo-suko kaj en la semajno dufoje bakitajn prunojn en bluaamelo.Sed, se ni dufoje semajne ricevis bakitajn pru-nojn kun ÿtoni¸intaj salfiÿoj, tiam li ricevis trifoje baki-tajn prunojn.Li, la maato, la çarpentisto, la suboficiroj.Pro tio li devis çiam kontroli nin kaj atenti pri tio, ke nine ekzemple malfermÿraûbu kaldronholdon dum ÿtor-ma vetero, kiam la pobaj holdoj ankoraû enhavas kel-381 MORTULA xIPOeLIBROkajn kilogramojn da karbo.Kion Cezaro farus kun siajarmeoj, se li ne havus suboficirojn, kiuj staras sur launua ÿtupo de la kariero al generalfeldmarÿalo? Subofi-ciroj, kiuj venas de supre ne uzeblas; ili devas veni desube, ankoraû hieraû batitaj, tiuj bone uzeblas, tiuj plejbone povas tradraÿi iun.Poste sekvis la rudristoj kaj la ferdeklaboristoj.Stani-slav havis pli da kapabloj ol çiuj tri rudristoj kune, sedli estis nur koto.Ili efektive nur tiam bone fartus, seestus ordonite, ke la subhejtistoj, kiam ili intencas pre-teriri iun donkeyman, devas demandi, çu estas permesatepreteriri.Kaj tamen ili çiuj estis mortuloj, kaj tamen ili çiuj tro-vi¸is sur la vojo al la fiÿoj.Se oni ne ¸uste tuÿis ilian majestecan senton, harmo-nia vivo kun ili eblis, kaj ili sentis kiel ni, ke ni sidas enla sama merdo.Tiuj ferdeklaboristoj, kiuj ne tiom oftemarveturis kiel la aliaj, ankoraû tro malcertis pri ni ol-daj marhundoj, por evoluigi iun rangosenton.Dum lapaso de tempo tamen ekestis sento de kuneco, kies kaû-zo estis nia komuna sorto.Ni çiuj estis forblovitoj, spi-te tion, ke neniu el ni volis koncedi tion kaj eç plu espe-ris, ke li iam povu forsalti.Nin çiujn minacis la samasorto de gladiatora oferi¸o, kion ni çiuj sciis sen since-re diri ¸in.Maristoj ne parolas pri ÿiprompo kaj ne priÿipdrono, tio ne estus bona.Tio nur logus la skeletulon382 MORTULA xIPOeLIBROsur la ÿipon.Sed ¸uste tiu anticipanta scio, tiu dentkla-ka kalkulado de la tagoj de haveno al haveno, tiu mem-garda neparolado pri la fakto, ke, kiom ajn longe daûros,ni tamen proksimi¸as tagon post tago pli certe al la lastatago, kiam temos pri la brutala batalo por la nuda vivo,interligis nin per stranga bendo.Neniam iu el ni iris sola en la havenon, ni çiam irisduope aû triope.Marrabistoj ne je kvarono tiel açe as-pektis kiel ni.Ni neniam eni¸is en kverelojn kun la ma-ristoj de aliaj ÿipoj.Ni estis tro kotaj kaj tro çifonitaj, kajili ne reagis al provokoj.Ni povis diri, kion ajn ni volis,ili kondutis, kvazaû ili ne aûdus tion, ili eltrinkis sianvinon aû brandon kaj tiam foriris.Ili estis la honesta la-borista klaso2, la kvara socia rango; ni estis la kvina, kiutiom longe ne estos en la vico, ¸is kiam la kvara ankoraûsidos çe la man¸okripo.Eble ni estis eç la sesa kaj devisatendi ankoraû kelkajn jarcentojn.Tiuj de la kvara, de la honesta rango, ankaû tial evi-tis nian societon, çar ili rigardis nin banditoj.Tio ni ja2.honesta laborista klaso: K.Marks kaj F.Engels skribis en la Manifesto de la Komunista Partio: La çifonproletaro, tiupasiva putraîo de la plej malaltaj tavoloj de la malnova socioestas parte entirata en la movadon per la proleta revolucio.Laû sia tuta vivsituacio ¸i inklinos esti subaçetebla porreakciaj intrigoj. (Eldonejo Progreso 1990, tradukis DetlevBlanke)383 MORTULA xIPOeLIBROvere estis.Al ni çio estis egala.Kio ajn okazus, pli aça nepovus okazi al ni.Ek do, murdu lin.Se ni envenis en maristan tavernon, la mastrumantoçiam timeme klopodis, por ke ni tiom rapide kiom eblasforiru, kvankam ni îetis çion sur la tablon, kion ni havisen la poÿo aû en la buÿo, çar la poÿoj estis disÿiritaj, aûankaû en çapoledo, se ¸i ekzistis ankoraû.Ni estis bonajklientoj, sed tiom longe, kiom ni trovi¸is en la taverno,la mastrumanto rigardadis al ni kaj li observis çiun nianpaÿon kaj mienon.Se ÿajnis al li, ke unu el ni okule tikiskaj tro okulfrape rigardis al iu el la honesta rango, lamastrumanto iris tuj al la alrigardato kaj persvadis lin,ke li forlasu la tavernon.Li devis lin trakti memgarde kajdelikatsente.Estis ja tiel, ke, se la viro rimarkus pri kiotemas, li eble tamen ion dirus tra la dentoj [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl przylepto3.keep.pl
.Kaj nun imagu la çarpentis-ton aû, kiel ekzemplon, eç pli altan rangon, la maaton.Kompare al ili oni estas nur vermo.Neniu kapablas tielbone fari fajnajn kaj superfajnajn rangodiferencigojnkiel la laboristo.Sed nun ekzemple fabriko.Tiu, kiu rajtas torni laÿraûbojn, po mil kaj çiujn laû ÿablono, kia granda homo379 MORTULA xIPOeLIBROtiu estas rilate al tiu, kiu devas forporti la ÿraûbojn perkorbo.Kaj tiu, kiu rajtas forporti la ÿraûbojn, kia nea-tingebla gravulo li estas kompare al tiu, kiu rajtas nurbalai la laborhalojn.Kaj tiu, kiu rajtas balai, frapas sianbruston kaj diras: Ha, tiu traserças ja nur la rubaîon, lidevas traserçi la latunsplitojn, kune kun li mi ne povasmontri min.Kiel tio aspektus? Inter la mortintoj la rangodiferencoj ne fini¸as.Ili eçpli grandi¸as.Tiu, sur kiun oni kungratis nur iom da teroçe la malantaûa muro, çar ie li devas kuÿi, estas nenio.Tiu, kiu estas entombigita en abia çerko, jam pli gravas.Nokte, kiam ili dancas, li atentas la terkovriton eç ne perrigardo, sed sopire transrigardas al tiuj, kiuj kun siajkverkaj çerkoj dancas.Kaj al tiuj, kiuj promenas majes-te kun siaj metalaj kaj angule orumitaj çerkoj, li tute nekura¸as suprenrigardi; tion tiuj cetere malpermesus al likun emfazo.Por povi klare kompreni çion çi jam antaûe,kelkaj el ili estas ja entombigitaj en metalaj çerkoj kunorumitaj anguloj kaj la aliaj estas kovritaj per iom datero en kvarangulaj lignokestoj en iu aça loko de la tom-bejo.Nur la vermoj kaj la raûpoj, tiuj revoluciaj ordigan-toj kaj radikalaj ÿan¸antoj, ne akceptas rangodiferen-cojn.Ili çiuj egale blankas kaj egale grandas, kaj ili volasman¸i; kaj la man¸on ili prenas al si tie, kie ili povas1.donkey-man (slanga angla): vinçomaÿinisto, parte hejtisto,suboficiro; donkey estas en la angla azeno380 MORTULA xIPOeLIBROpreni ¸in; ili prenas ¸in el metala çerko kun orumitajanguloj same rapide kiel el kesto.La sinjoro çarpentisto kaj la sinjoro maato kaj la sinj-oro donkeyman1 estis petty-oficiroj, suboficiroj.Ili precizetiel malpure aspektis kiel ni, ili ankaû ne pli longe veturisol ni, por la regula veturado de Jorike ili multe malpligravis ol ni, sed la subhejtistoj devis priservi la sinjorondonkeyman.Ili devis alporti el la kuirejo la man¸on porli, devis surtabligi ¸in kaj poste detabligi.Por ke la ran-godiferenco ne estu tuÿata.La donkeyman estas la vinço-maÿinisto, kaj kiam la ÿipo enhavenas kaj la hejtistoj kajla subhejtistoj taglaboras, li devas hejti la kaldronegojn,ankaû nokte.Dum la veturo li nur fuÿe kaj tuÿe laboras.Jen li iom purigas la maÿinojn, jen li lubrikas lagron, jenli devas dismunti kaj ellavi iun memlubrikantan maÿin-parton, kaj jen li devas preni de ie iun koton kaj demeti¸in ie aliloke.Tial li ne devas dormi en la grandaj kaju-toj, sed en malgrandaj, kie estas nur du aû tri litbenkoj,kaj tial li ricevas dimançe grian pudingon kun frambo-suko kaj en la semajno dufoje bakitajn prunojn en bluaamelo.Sed, se ni dufoje semajne ricevis bakitajn pru-nojn kun ÿtoni¸intaj salfiÿoj, tiam li ricevis trifoje baki-tajn prunojn.Li, la maato, la çarpentisto, la suboficiroj.Pro tio li devis çiam kontroli nin kaj atenti pri tio, ke nine ekzemple malfermÿraûbu kaldronholdon dum ÿtor-ma vetero, kiam la pobaj holdoj ankoraû enhavas kel-381 MORTULA xIPOeLIBROkajn kilogramojn da karbo.Kion Cezaro farus kun siajarmeoj, se li ne havus suboficirojn, kiuj staras sur launua ÿtupo de la kariero al generalfeldmarÿalo? Subofi-ciroj, kiuj venas de supre ne uzeblas; ili devas veni desube, ankoraû hieraû batitaj, tiuj bone uzeblas, tiuj plejbone povas tradraÿi iun.Poste sekvis la rudristoj kaj la ferdeklaboristoj.Stani-slav havis pli da kapabloj ol çiuj tri rudristoj kune, sedli estis nur koto.Ili efektive nur tiam bone fartus, seestus ordonite, ke la subhejtistoj, kiam ili intencas pre-teriri iun donkeyman, devas demandi, çu estas permesatepreteriri.Kaj tamen ili çiuj estis mortuloj, kaj tamen ili çiuj tro-vi¸is sur la vojo al la fiÿoj.Se oni ne ¸uste tuÿis ilian majestecan senton, harmo-nia vivo kun ili eblis, kaj ili sentis kiel ni, ke ni sidas enla sama merdo.Tiuj ferdeklaboristoj, kiuj ne tiom oftemarveturis kiel la aliaj, ankoraû tro malcertis pri ni ol-daj marhundoj, por evoluigi iun rangosenton.Dum lapaso de tempo tamen ekestis sento de kuneco, kies kaû-zo estis nia komuna sorto.Ni çiuj estis forblovitoj, spi-te tion, ke neniu el ni volis koncedi tion kaj eç plu espe-ris, ke li iam povu forsalti.Nin çiujn minacis la samasorto de gladiatora oferi¸o, kion ni çiuj sciis sen since-re diri ¸in.Maristoj ne parolas pri ÿiprompo kaj ne priÿipdrono, tio ne estus bona.Tio nur logus la skeletulon382 MORTULA xIPOeLIBROsur la ÿipon.Sed ¸uste tiu anticipanta scio, tiu dentkla-ka kalkulado de la tagoj de haveno al haveno, tiu mem-garda neparolado pri la fakto, ke, kiom ajn longe daûros,ni tamen proksimi¸as tagon post tago pli certe al la lastatago, kiam temos pri la brutala batalo por la nuda vivo,interligis nin per stranga bendo.Neniam iu el ni iris sola en la havenon, ni çiam irisduope aû triope.Marrabistoj ne je kvarono tiel açe as-pektis kiel ni.Ni neniam eni¸is en kverelojn kun la ma-ristoj de aliaj ÿipoj.Ni estis tro kotaj kaj tro çifonitaj, kajili ne reagis al provokoj.Ni povis diri, kion ajn ni volis,ili kondutis, kvazaû ili ne aûdus tion, ili eltrinkis sianvinon aû brandon kaj tiam foriris.Ili estis la honesta la-borista klaso2, la kvara socia rango; ni estis la kvina, kiutiom longe ne estos en la vico, ¸is kiam la kvara ankoraûsidos çe la man¸okripo.Eble ni estis eç la sesa kaj devisatendi ankoraû kelkajn jarcentojn.Tiuj de la kvara, de la honesta rango, ankaû tial evi-tis nian societon, çar ili rigardis nin banditoj.Tio ni ja2.honesta laborista klaso: K.Marks kaj F.Engels skribis en la Manifesto de la Komunista Partio: La çifonproletaro, tiupasiva putraîo de la plej malaltaj tavoloj de la malnova socioestas parte entirata en la movadon per la proleta revolucio.Laû sia tuta vivsituacio ¸i inklinos esti subaçetebla porreakciaj intrigoj. (Eldonejo Progreso 1990, tradukis DetlevBlanke)383 MORTULA xIPOeLIBROvere estis.Al ni çio estis egala.Kio ajn okazus, pli aça nepovus okazi al ni.Ek do, murdu lin.Se ni envenis en maristan tavernon, la mastrumantoçiam timeme klopodis, por ke ni tiom rapide kiom eblasforiru, kvankam ni îetis çion sur la tablon, kion ni havisen la poÿo aû en la buÿo, çar la poÿoj estis disÿiritaj, aûankaû en çapoledo, se ¸i ekzistis ankoraû.Ni estis bonajklientoj, sed tiom longe, kiom ni trovi¸is en la taverno,la mastrumanto rigardadis al ni kaj li observis çiun nianpaÿon kaj mienon.Se ÿajnis al li, ke unu el ni okule tikiskaj tro okulfrape rigardis al iu el la honesta rango, lamastrumanto iris tuj al la alrigardato kaj persvadis lin,ke li forlasu la tavernon.Li devis lin trakti memgarde kajdelikatsente.Estis ja tiel, ke, se la viro rimarkus pri kiotemas, li eble tamen ion dirus tra la dentoj [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]