[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wielu autorów europejskich i muzuÅ‚maÅ„skich na przestrzeni oÅ›miu wieków (IX - XVII) stwierdza zgodnie, \e ChiÅ„czycypalÄ… swoich zmarÅ‚ych.yródÅ‚a chiÅ„skie informujÄ…, \e palenie zwÅ‚ok staÅ‚osiÄ™ powszechne za panowania dynastii Sung.Za naszych czasówzmarÅ‚ych zwykle siÄ™ grzebie, a palenie zwÅ‚ok stosuje siÄ™ jedynie wtedy,kiedy umiera duchowny buddyjski.Bizantu  Bizant oznaczaÅ‚ w epoce Marka Polo zÅ‚oty denar egipski,którego wartość odpowiadaÅ‚a (w przybli\eniu) stu zÅ‚otym.LIXKamul  Jest to dzisiejsza oaza Ha-mi, na północny zachód od Sza-czou.Marko Polo u\yÅ‚ formy opartej na tureckiej nazwie oazy: Komullub Kumul (mong.Chamil).Ha-mi le\y na poÅ‚udniowym stoku kamienistej pustyni Pej-szan, odnogiT'ien-szan, wysuniÄ™tej najdalej na wschód.Istnienie swoje zawdziÄ™czaÅ‚agodnemu klimatowi i rozwiniÄ™tej sieci kanałów, które doprowadzajÄ…wodÄ™ z gór.DoskonaÅ‚e pastwiska dokoÅ‚a Ha-mi przyciÄ…gaÅ‚y od dawnakoczowników z północy.Z drugiej strony oaza ta otwieraÅ‚a drogÄ™ do za-chodniej części Azji Å›rodkowej, biegnÄ…cÄ… wzdÅ‚u\ poÅ‚udniowych stokówT'ien-szanu (tzw.droga północna, po chiÅ„sku  pej-lu).ChiÅ„czycywczeÅ›nie zrozumieli wa\ność poÅ‚o\enia Ha-mi jako punktu zaopatrzeniai koncentracji wojsk, które wyprawiali na podbój Turkiestanuwschodniego i Azji Å›rodkowej.Tote\ ju\ w 73 r.n.e.powstaÅ‚a w Ha-mi,zwanym wtedy I-wu, chiÅ„ska kolonia wojskowa, której zadaniem byÅ‚oochraniać drogÄ™ na zachód.OdtÄ…d mo\emy Å›ledzić dzieje tej oazy,wypeÅ‚nione a\ do VII w.walkami Chin z koczownikami Å›rodkowo-azjatyckimi: Hunnami (Hiung-nu), Awarami (Å›uan-\uan) i Turkami (T'u-k'iu.Tölos i in.), podcras których oaza I-wu przechodziÅ‚a z rÄ…k do rÄ…k.Dopiero kiedy wielka dyna-stia chiÅ„ska T'ang znowu podjęła realizacjÄ™ planu podboju AzjiÅ›rodkowej, I-wu, czyli Ha-mi przeszÅ‚o pod panowanie Chin (630) ipozostaÅ‚o w ich posiadaniu do poÅ‚owy VIII w.Upadek dynastii TangzbiegÅ‚ siÄ™ z powstaniem paÅ„stwa Ujgurów, panujÄ…cych zrazu wMongolii, a od poÅ‚owy IX w.w Turkiestanie wschodnim.PaÅ„stwoUjgurów, które objęło równie\ Ha-mi, przetrwaÅ‚o do wystÄ…pieniaMongołów w XIII w., a i pod MongoÅ‚ami cieszyÅ‚o siÄ™ du\Ä… autonomiÄ….Warunki geograficzne i polityczne sprawiÅ‚y, \e ludność Ha-mi nie byÅ‚apod wzglÄ™dem etnicznym jednolita.DziÅ› jeszcze mo\na zaobserwowaćtyp fizyczny powstaÅ‚y ze zmieszania ludnoÅ›ci iraÅ„skiej z tureckÄ…,podczas gdy w obyczajach i odzie\y widoczne sÄ… wpÅ‚ywy chiÅ„skie.Marko Polo jest pierwszym Europejczykiem, który pisze o Ha-mi.WÄ…tpić jednak nale\y, aby sam tÄ™ oazÄ™ zwiedziÅ‚.WiadomoÅ›ci o niejczerpaÅ‚ albo od ojca i stryja, którzy przez Ha-mi mogli jechać do Chin,albo od informatorów Å›wiadomych dawnego znaczenia oazy. WskazywaÅ‚yby na to wiadomoÅ›ci o \yznoÅ›ci gleby i o zaopatrywaniupodró\nych w \ywność.Natomiast faÅ‚szywÄ… jest informacja oprzynale\noÅ›ci Ha-mi do paÅ„stwa tanguckiego.MaÅ‚a Pustynia  Pod WielkÄ… PustyniÄ… nale\y rozumieć zachodniÄ…część pustym Gobi, natomiast MaÅ‚Ä… PustyniÄ… jest obszar pustynny, któryoddziela Ha-mi od oazy Barkul (po chiÅ„sku Czen-si), na północnyzachód od Ha-mi.Poganami  Ze słów Marka Polo wynika, \e ludność Ha-mi wyznawaÅ‚abuddyzm.Ale ju\ w r.1420 część ludnoÅ›ci byÅ‚a muzuÅ‚maÅ„ska i miaÅ‚a wHa-mi wspaniaÅ‚y meczet; oprócz meczetu istniaÅ‚ tam równie\ klasztorderwiszów.Å›ycie pÄ™dzÄ… w przyjemnoÅ›ciach  Zwyczaj przedstawiony przezMarka Polo podró\nicy europejscy XIX i XX w.przypisujÄ… Dulanom(lub Dolanom), którzy majÄ… być częściÄ… Kirgizów lub Kazachów (Kirgiz-Kazaków) i mieszkajÄ… w zachodniej części Turkiestanu wschodniegomiÄ™dzy miastami MaraÅ‚baszi (nad rzekÄ… Kaszgar-daria) na północy a Jar-kend na poÅ‚udniu.Jest to ludność biedna, która prawie nie zajmuje siÄ™uprawÄ… roli, ale Å›rodki utrzymania uzyskuje z chowu owiec, bydÅ‚a iosłów oraz z polowania na lisy i ptactwo.Dulanowie sÄ… muzuÅ‚manami, amimo to ich kobiety nie osÅ‚aniajÄ… twarzy, w towarzystwie mÄ™\czyznjedzÄ…, taÅ„czÄ… i Å›piewaiÄ… na zabawach, które czÄ™sto przeciÄ…gajÄ… siÄ™ przezcaÅ‚Ä… noc.Dulanowie sÄ… znani jako dobrzy Å›piewacy i tancerze.OpowiadajÄ… o nich, \e kiedy chcÄ… uczcić wa\niejszego goÅ›cia lubuzyskać od kupców towary po cenie odpowiedniej dla siebie, urzÄ…dzajÄ…na ich cześć przyjÄ™cia.GoÅ›ci sadzajÄ… wÅ›ród mÅ‚odych kobiet, którychmÄ™\owie sÄ… nieobecni.Kobiety taÅ„czÄ… i obrzucajÄ… goÅ›cia zwiniÄ™tymichusteczkami; gość podnosi chusteczkÄ™ i kÅ‚adzie jÄ… obok kobiety, któramu siÄ™ podoba.MÄ™\owie nie okazujÄ… zazdroÅ›ci i przez czas, kiedy ich\ony goszczÄ… u siebie przybysza, usuwajÄ… siÄ™ do swoich sÄ…siadów ibawiÄ… tam do jego odejÅ›cia.Przybysz pozostawia u wejÅ›cia domu swojeobuwie, co jest równoczeÅ›nie znakiem dla mÄ™\a, aby do domu niewchodziÅ‚.Arabski autor XIV w.Jakut przekazaÅ‚ opis podró\y przez ziemieÅ›rodkowo-azjatyckich Turków Abu Dulafa Mis'ar al-Muhalhila (I poÅ‚owaX w.), który miaÅ‚ towarzyszyć poselstwu powracajÄ…cemu z Buchary doChin.Ów Abu Dulaf zanotowaÅ‚, \e tureccy Karlukowie, którzy wówczasprzebywali nad rzekÄ… Czu (wypÅ‚ywa w górach Terskij AÅ‚atau w pobli\ujeziora Issyk-Kul), spÄ™dzajÄ… czas na grach hazardowych, a ich kobiety sÄ…piÄ™kne, lecz prowadzÄ… rozwiÄ…zÅ‚y tryb \ycia.OddajÄ… siÄ™ bowiemprzybywajÄ…cym do ich kraju obcym nie wzbudzajÄ…c swoimpostÄ™powaniem zazdroÅ›ci mÄ™\ów.TakÄ… samÄ… swobodÄ… obyczajów i brakiem zazdroÅ›ci odznaczali siÄ™ wedÅ‚ug Marka Polo kobiety i mÄ™\czyzni miasta Gajndu (rozdz.CXVIII).Ten zwyczaj, który okreÅ›la siÄ™ mianem prostytucji goÅ›cinnej, znany byÅ‚wedÅ‚ug Herodota (IV w.p.n.e.) iraÅ„skim Masagetom, którzy równie\urzÄ…dzali zabawy na wolnym powietrzu, poÅ‚Ä…czone z piciem, Å›piewem itaÅ„cami, i u\yczali swoich \on przybyszom.Ci pozostawiali zamiastobuwia Å‚uk i w ten sposób oznajmiali o swoim pobycie w goÅ›cinie uMasagetki.Prostytucja goÅ›cinna jest zwyczajem czÄ™sto spotykanym u ludówpierwotnych.ZnanÄ… jest równie\ MongoÅ‚om, szczególnie tym, którzysÄ…siadujÄ… z ChiÅ„czykami.MongoÅ‚owie ci ofiarowujÄ… przybyszowi na noccórkÄ™ i gość obowiÄ…zany jest pozostawić wybranej swój pas.Je\elidziewczyna zajdzie od owego przygodnego goÅ›cia w ciÄ…\Ä™, nastÄ™pujÄ… jejzaÅ›lubiny z pasem, które poprzedzajÄ… te same przygotowania co przyzwykÅ‚ych zaÅ›lubinach.Dziewczyna otrzymuje nowe szaty i na gÅ‚owÄ™wkÅ‚ada nakrycie kobiet zamÄ™\nych.Pas goÅ›cia kÅ‚adzie siÄ™ na czerwonymwojÅ‚oku rozpostartym na podÅ‚odze.Dziew-czyna klÄ™ka i skÅ‚ada gÅ‚Ä™boki ukÅ‚on pasowi, swoim rodzicom izgromadzonym, i oznajmia, \e jest \onÄ… goÅ›cia [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • przylepto3.keep.pl